یکی از رشته های بسیار خوب در گروه آزمایشی علوم تجربی رشته دندانسازی است. این رشته با وجود بازار کار خوبی که دارد، در ایران کمتر مورد توجه قرار می گیرد و تنها کسانی که به رشته دندانپزشکی علاقه دارند، به این رشته نیز توجه می کنند.البته ممکن است به دلیل کم توجهی که به این رشته شده است، افراد کمی از وجود این رشته در دانشگاه های ایران مطلع باشند. بنابراین از آنجایی که این رشته ممکن است برای خیلی از داوطلبان کنکور ناشناخته مانده باشد، در این مقاله سعی داریم تا با معرفی رشته دندانسازی، بیشتر در مورد تحصیل در این رشته صحبت کنیم.
معرفی رشته دندانسازی با کنکور
رشته دندانسازی، یکی از رشته های گروه علوم تجربی می باشد. جهت تحصیل در این رشته متقاضیان زیادی وجود دارد. امکان دستیابی به این رشته در مقطع کاردانی فقط با کنکور است اما مقطع کارشناسی آن بدون برگزاری آزمون کنکور امکان پذیر است. علاقه مندان به شغل دندانسازی باید در دانشگاه رشته پروتز دندان را انتخاب کنند. رشته پروتز دندانی در مقاطع تحصیلی کاردانی ناپیوسته و کارشناسی ناپیوسته تدریس می شود.
ادامه تحصیل در رشته دندانسازی
فارغ التحصیلان رشته دندانسازی، با دارا بودن مدرک کارشناسی قادر خواهند بود برای کسب درآمد در همین رشته مشغول شوند. زیرا رشته کارشناسی دندانسازی، بازار اشتغال خوبی دارد، هرچند که در کشور ایران، امکان تدریس و ارائه مدرک مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی وجود ندارد. در صورتی که تمایل به ادامه تحصیل و انجام کارهای پژوهشی در این رشته تحصیلی دارید می توانید اقدام به مهاجرت تحصیلی نمایید. چرا که خیلی از کشورهای خارجی رشته دندانسازی را در مقاطع بالاتر تدریس می کنند.
کاردانی رشته دندانسازی بدون کنکور
پذیرفته شدن دانشجویان کاردانی رشته دندانسازی بدون کنکور، فقط با شرکت در آزمون کنکور امکان پذیر خواهد بود. این رشته در دانشگاه های علوم پزشکی: اصفهان، شهید بهشتی، پردیس خودگردان شهید بهشتی و لرستان، مجموعاً به تعداد ۳۵ دانشجو پذیرش دارد.ویژگی خوبی که در رشته دندانسازی وجود دارد این است که، چنانچه رشته تحصیلی داوطلب، ریاضی فیزیک بوده است و قصد ادامه تحصیل در رشته دندانسازی داردمی تواند تغییر رشته دهد و جهت ورود به دانشگاه در رشته دندانسازی، در گروه علوم تجربی شرکت کند.
کارشناسی رشته دندانسازی بدون کنکور
همان طور که گفته شد این رشته کارشناسی پیوسته ندارد. شما برای اینکه به یک کارشناس دندانساز تبدیل شوید، ابتدا باید وارد مقطع کاردانی دندانسازی شوید.و سپس برای کاردانی به کارشناسی ناپیوسته ثبت نام کنید. که این کار مستلزم دارا بودن مدرک کاردانی مرتبط می باشد. ثبت نام و ادامه تحصیل در این رشته طبق معدل دانشجو و همچنین بر حسب سوابق تحصیلی صورت می گیرد و نیازی به آزمون یا کنکور ندارد.از میان دانشگاه های سراسری، فقط دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و پردیس های خودگردان شهید بهشتی این رشته را بدون کنکور ارائه می دهند.نکته دیگری که قابل ذکر این است که امکان تدریس رشته پروتز دندان در دانشگاه های نظیر: دانشگاه غیر انتفاعی و پیام نور و همین طور دانشگاه علمی کاربردی و سایر دانشگاه های دیگر، وجود ندارد.
هدف از رشته دندانسازی
الف) پاسخ به نیازهای روزافزون علم دندانپزشکی
ب) شناسایی و آموزش پیشرفت های صورت گرفته در زمینه‌های علمی و فنی دندانپزشکی و بکارگیری آنها در ساخت و طراحی پروتزهای دندانی
ج) ارائه خدمت درمانی مناسب در زمینه سلامت دندان، بدون ایجاد آسیب و صدمه به سلامتی افراد، تضمین کننده ارتقاء سطح سلامت دهان و دندان افراد جامعه
وظایف فارغ التحصیلان دندانسازی
هر دندانپزشک عمومی یا ارتودنتسیت برای ساخت دندان مصنوعی یا قالب‌های ارتودنسی باید با یک تکنسین پروتزهای دندانی فعالیت کند. یک کارشناس رشته تکنسین پروتزهای دندانی می‌تواند با پیروی از دستورالعمل ارسالی توسط دندانپزشک ، اقدام به ساخت ابزارآلات مصنوعی زیر نماید:
الف) پروتزهای مصنوعی به شکل دست دندان برای بیمارانی که تمامی دندان های خود را از دست داده اند.
ب) پروتزهای مصنوعی ثابت و یا متحرک برای بیمارانی که یک یا چند دندان خود را از دست داده‌اند.
ج) روکشهای مصنوعی بشکل سرپوش برای بازسازی شکل و کانتور دندان از دست رفته
د) انواع پوسته ها و Veneers چینی و کامپوزیتی برای جبران نارسایی‌های زیبایی و Function بیمار
ه) انواع پلاکهای ارتدنسی که از آنها برای درمان و یا حفاظت دندانهای بیمار استفاده می‌شود.
و) انواع پروتزهای فک و صورت که جایگزین اجزاء از دست رفته فک و صورت بیمار می‌شود.
ظرفیت رشته کاردانی تکنیسین پروتزهای دندانی در انتخابی رشته تجربی
طبق مجموعه ظرفیت رشته کاردانی تکنیسین پروتزهای دندانی در انتخاب رشته دانشگاه های سراسری در سال گذشته ( سال تحصیلی ۹۶-۹۵)، ۴۸ نفر در دوره روزانه بوده است.اما دانشگاه آزاد رشته کاردانی تکنیسین دندانسازی، ظرفیت مشخصی ندارد.اگر میخواهید بدانید قبولی در هریک از دانشگاه ها در سال گذشته چند بوده، می توانید از نرم افزار کنکور سراسری استفاده کرده و شانس قبولی خود را پیش از اعلام بسنجید.
طول دوره کاردانی رشته دندانسازی
طول دوره کاردانی پروتزهای دندانی و نظام آموزشی آن مطابق آئین نامه آموزشی دوره کاردانی مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی می باشد. تعداد کل واحدهای درسی این دوره 68 واحد است به شرح زیر است:
دروس پایه عمومی 13 واحد
دروس علوم پایه 6 واحد
دروس اختصاصی 41 واحد
کارآموزی در عرصه 8 واحد
دروس رشته پروتزهای دندانی در دانشگاه چیست؟
دروس رشته پروتزهای دندانی در دانشگاه ، شامل پروتز کامل نظری و عملی، پروتز پارسیل، ارتودنسی نظری و عملی، استاتیک نظری و عملی، اوکلوژن نظری و عملی، لابراتوار اختصاصی، پروتزهای اطفال و ارتودنسی نظری و عملی، مواد دندان نظری و عملی شامل بیوشیمی نظری، آناتومی دندان نظری و عملی، آسیب شناسی، میکروب‌شناسی نظری و عملی، بافت‌شناسی نظری و عملی، آناتومی عمومی نظری و عملی، بهداشت خانواده، فیزیک می باشد.
درس های ارائه شده برای رشته پروتز دندانی در دانشگاه
دانشجویان رشته پروتز دندانی در مقطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته باید دروس مختلفی را بگذرانند.
مهم ترین دروس آن ها عبارتند از:
- پروتز کامل نظری و عملی.
- پروتز پارسیل.
- ارتودنسی نظری و عملی.
- استاتیک نظری و عملی.
- اوکلوژن نظری و عملی.
- لابراتوار اختصاصی.
- پروتزهای اطفال و ارتودنسی نظری و عملی.
- مواد دندان نظری و عملی شامل بیوشیمی نظری.
- آناتومی دندان نظری و عملی.
- آسیب شناسی.
- میکروب شناسی نظری و عملی.
- بافت شناسی نظری و عملی.
- آناتومی عمومی نظری و عملی.
- بهداشت خانواده.
- فیزیک.
نقش یک دندانساز در جامعه
هر دندانپزشک عمومی یا ارتودنتیست برای اینکه دندان مصنوعی یا قالب های ارتودنسی بسازد، باید با یک تکنسین پروتزهای دندانی همکاری کند.درواقع دندانساز با پیروی از دستورالعمل های ارسالی دندانپزشک می تواند، ابزارآلات مصنوعی مختلفی بساز که عبارتند از:
- پروتزهای مصنوعی به شکل یک دست دندان طبیعی برای بیمارانی که تمامی دندان های خود را از دست داده اند.
- پروتزهای مصنوعی ثابت و یا متحرک برای بیمارانی که یک یا چند دندان خود را از دست داده اند.
- روکش های مصنوعی که به شکل سرپوش هستند برای بازسازی شکل و کانتور دندان از دست رفته.
- انواع پوسته ها و Veneers چینی و کامپوزیتی که برای جبران نارسایی هایی زیبایی به کار می روند.
- انواع پلاک های ارتودنسی که برای درمان و یا حفاظت دندان های بیمار مورد استفاده قرار می گیرند.
- انواع پروتزهای فک و صورت که جایگزینی برای اجزاء از دست رفته فک و صورت هستند.
البته جدا از این موارد، فارغ التحصیلان این رشته می توانند برای خودشان یک لابراتوار دندانسازی مستقل داشته باشند و یا در کلینیک های دندانپزشکی فعالیت کنند.