تاریخچه ایمپلنت
ایمپلنتهای دندان که امروزه همه آن را میشناسیم، برای اولین بار در سال 1952 توسط جراح ارتوپد سوئدی به نام پروفسور اینگوار برنمارک (Per-Ingvar Brånemark) اختراع شد و او پدر ایمپلنتولوژی است.در حال حاضر این روش به عنوان درمان استاندارد برای جایگزینی دندانهای از دست رفته در دندانپزشکی محسوب میشود. فیکسچر ایمپلنت یک پایه فلزی است که طی یک عمل جراحی در داخل استخوان فک مراجعه کننده جایگذاری میشود . چند ماه طول میکشد تا به استخوان فک جوش بخورد.
در واقع به عنوان ریشه مصنوعی دندان عمل میکند و تاج مصنوعی دندان یا ست کامل این دندان مصنوعی و یا بریج بر روی آن نصب میشود. پس از این که ایمپلنت دندان به استخوان فک جوش خورد، عملکردی شبیه دندان طبیعی خواهد داشت چرا که بدون نیاز به دندانهای مجاور و همانند دندان طبیعی به واسطه پشتیبانی از طرف استخوان فک، محکم و ثابت در جای خود میماند.فرآیند جوش خوردن ایمپلنتهای دندان به استخوان ، یکپارچگی استخوان نام دارد. در بیشتر موارد جنس ایمپلنت دندان از تیتانیوم میباشد اما ایمپلنت زیرکونیا نیز اخیراً وارد بازار شده و استفاده میشود.
تیتانیوم مواد زیست سازگار بوده و توسط بدن به عنوان شیء خارجی در نظر گرفته نمیشود به همین علت با استخوان فک آمیخته میشود. به مرور زمان علم و تکنولوژی پیشرفت کرده و اکنون نتایج درمان کاشت دندان تا حد قابل توجهی بهبود یافته است. اکنون نرخ موفقیت کاشت دندان، نزدیک به 98% برآورد میشود.
ایمپلنت چیست؟
ایمپلنت جایگزین مصنوعی دندان است که امروزه به عنوان درمان استاندارد برای پر کردن جای خالی دندانها در نظر گرفته میشود. ایمپلنت دندان یک میله کوچک پیچی شکل است که طی یک عمل جراحی در داخل استخوان فک فرو میرود تا به استخوان اطراف جوش خورده و آماده نگه داشتن تاج مصنوعی دندان شود. در واقع پایه ایمپلنت به عنوان ریشه دندان عمل میکند و روکش دندان به عنوان تاج دندان. بنابراین ایمپلنت نیازی به تکیه بر دندانهای اطراف ندارد و در داخل استخوان فک ثابت می ماند. فرایند جوش خوردن استخوان به ایمپلنت را یکپارچگی استخوان (osseointegration) میگویند.
جنس مواد ایمپلنت
بیشتر ایمپلنتهای دندان از تیتانیوم ساخته میشوند اما ایمپلنت دندان زیرکونیا نیز وجود دارد. تیتانیوم و زیرکونیا هر دو موادی هستند که بدن با آنها سازگار بوده و آنها را به عنوان مهاجم خارجی تلقی نمیکند بنابراین واکنش نشان نمیدهد.
در حال حاضر احتمال موفقیت ایمپلنت دندان نزدیک به ۹۸ درصد است یعنی یکی از موفق ترین درمانها محسوب میشود.انواع ایمپلنت دندان کدامند؟ و از آن چه استفاده هایی می شود؟در طول تاریخ دو نوع مختلف وجود داشته است:
- اندوستیال (endosteal)
- سابپریوستیال (subperiosteal)
ایمپلنت اندوستیال به ایمپلنتی گفته می شود که درون استخوان قرار می گیرد، اما سابپریوستیال ایمپلنتی است که روی استخوان آرواره و زیر بافت لثه قرار داده می شود. امروزه دیگر از ایمپلنت های سابپریوستیال استفاده نمی شود زیرا در مقایسه با ایمپلنت های اندوستیال در بلند مدت نتایج ضعیف تری داشته اند و استحکام کمتری دارند.
ایمپلنت برای چه کسانی مناسب نیست و ناموفق خواهد بود
- در صورتی که سابقه انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی را دارید یا اینکه در حال حاضر این درمانها را انجام می دهید، باید بدانید که احتمال موفقیت درمان کمتری دارید.
موارد خاص پزشکی مانند ابتلا به پوکی استخوان و بیماریهای مانند آن هنوز اطمینانی حاصل نشده است و تاثیر آن در کارکرد و ماندگاری آن مشخص نیست. - برای انجام این جراحی سلامت لثه فرد مراجعه کننده بسیار مهم است و علاوه بر آن باید استخوانهای فک قدرت و انسجام کافی برای نگهداری آن را داشته باشند.
- در بسیاری از موارد اگر متقاضی از دخانیاتی مانند سیگار استفاده کند، دندانپزشک از درمان خودداری می کند، زیرا استفاده از این مواد حتی سیگار باعث کاهش امکان موفقیت درمان می شود.
- در صورتی که بخواهید تمام دندانها را به روش کاشت دندان جایگزین کنید، در فک بالا به شش تا هشت و در فک پایین به چهار تا شش ایمپلنت نیاز خواهید داشت.
- رعایت بهداشت عمومی دهان و دندان در بالا بردن عمر ایمپلنت تاثیر بسیاری دارد. ایمپلنتها طرح لبخند را بهبود بسیاری می بخشند.
- در صورت استفاده از داروهایی که در آنها از مشتقات بیس فسفونات استفاده شده است، توصیه می شود که از این درمان استفاده نکنید.
مراحل مراقبت و انجام ایمپلنت دندان
- پیش از انجام عمل باید پوسیدگی دندان ها بررسی و رفع شود.
- برای قرارگیری ایمپلنت در دهان انجام حداقل یک جراحی ضروری است. در این جراحی که به کاشت دندان نیز شهرت دارد، ایمپلنت در استخوان فک گذاشته می شود.
- در چند ماه بعد از انجام جراحی پین تیتانیومی با استخوان فک ادغام می شود.
- پس از مدتی و با مطمئن بودن از ادغام مناسب ایمپلنت و استخوان دندان، متخصص معالج می تواند از ایمپلنتها به عنوان بیس استفاده کند و پروتز دندان را بر روی آنها نصب کند.
پیش از اقدام به کاشت دندان جلو حتما از متخصص معالج خود سوال کنید که آیا این روش از جایگزینی دندان برای شما مناسب است یا خیر؟ پیش از هر چیز اطمینان حاص کنید که دندانپزشک فرآیند درمان جا گذاری ایمپلنت دندان را به طور کامل طی می کند.
آیا ایمپلنت دندان درد دارد؟
برای قرار دادن ایمپلنت درون دندان، از بیحسی قوی استفاده میکنند. بدین شکل شما حین انجام کاشت هیچ دردی احساس نمیکنید. اما با از بین رفتن اثر بیحسی درد کمی خواهید داشت که دندانپزشک برای این مواقع مُسکن تجویز خواهد کرد. معمولا ایمپلنت دندان با بیهوشی انجام نمیشود. مگر اینکه بیمار دچار اختلال عصبی و ناتوانی ذهنی باشد که برای جلوگیری از ایجاد اختلال حین جراحی از بیهوشی استفاده میکنند.